Thứ hai, nếu đọc tích cực, tức là bạn phải suy nghĩ, mà suy nghĩ thường thể hiện ra bằng từ ngữ, lời nói, hay chữ viết. Dùng từ theo lối hàm ngôn là sử dụng từ với nhiều nghĩa khác nhau mà không phân biệt hay chỉ ra mối liên hệ giữa các nghĩa đó. Sự khác biệt trong hành động của bạn trước và sau khi hình thành thói quen là sự khác biệt giữa khả năng và sự sẵn sàng.
Chỉ những cuốn sách đó mới khiến bạn phải động não vì nếu không động não, bạn không thể học được cái gì. Nếu độc giả không hiểu cuốn sách đó, họ chỉ có một cách duy nhất là dựa vào các kinh nghiệm đặc biệt của bản thân. Rất nhiều độc giả sợ không trung thực với ý kiến của chính họ nếu họ đứng ở một phía độc lập và tự thắc mắc về những gì họ đọc.
Không ai đặt câu hỏi Bài thơ đó viết về điều gì?. Khi áp dụng các quy tắc đọc phân tích vào các tác phẩm trên và đã tìm ra câu trả lời cho ba câu hỏi cơ bản đầu tiên, bạn đã hoàn thành xong trách nhiệm của một độc giả. Tác giả kể chuyện về những người đàn ông Hy Lạp và La Mã vĩ đại ngày xưa nhằm giúp những người cùng thời với ông cũng trở nên vĩ đại như họ, và giúp họ tránh được những sai lầm mà người vĩ đại thường mắc phải.
Bạn không thể đọc hiểu mà đầu óc không tỉnh táo. Bạn không thể coi là đã giải quyết vấn đề hay đã vượt qua khó khăn cho tới khi bạn thật sự bắt tay vào đọc nó. Và nếu chưa bao giờ tự hỏi bản thân câu hỏi này thì sẽ còn nhiều câu hỏi khác về cuốn sách họ không thể trả lời được.
Vì ngôn ngữ không phải là phương tiện hoàn hảo để biểu đạt tư duy. Nếu là tác phẩm khoa học và triết học, việc trả lời câu hỏi này cũng không quá khó khăn. Tiêu biểu chỉ có thể kể đến các vở bi kịch của Aeschylus, Sophocles và Euripedes, các vở kịch của Shakespeare, các vở hài kịch của Moliere và một vài tác phẩm của số ít nhà văn hiện đại.
Anh ta đọc rất chủ động với sự nỗ lực lớn. Thứ hai, bạn phải xác định được có thể tìm những điều mình muốn biết ở đâu. Vấn đề nằm ở chính việc gạt bỏ hoàn toàn các câu hỏi triết học hạng nhất vốn rất được độc giả bình thường quan tâm.
Độc giả nên xem và làm theo phần hướng dẫn này. Trong khi đó, một cuốn sách hay sẽ có phần thưởng cho bạn khi bạn nỗ lực đọc nó. Chỉ nên dùng từ điển khi bạn gặp phải thuật ngữ hoặc các từ hoàn toàn mới.
Chúng xuất hiện vì độc giả không biết nên làm gì khi tiếp cận một cuốn sách khó nhưng lại đáng đọc. Do đó họ đã đặt những câu hỏi mà đáng lẽ nên để lại cho các nghiên cứu khoa học sau này. Sau khi hoàn tất bốn bước đầu này, bạn đã có thể có đủ thông tin về cuốn sách và biết mình có muốn, có nên đọc nó kỹ hơn hay không.
Ví dụ câu trích từ tác phẩm The Prince (Quân vương) của Machiavelli sau đây: Tất cả nhằm giúp họ dễ dàng quyết định mà không tốn nhiều công sức. Khi đánh giá một cuốn sách thực hành, mọi thứ đều hướng tới kết quả đạt được.
Trong hình học, từ điểm là một từ cơ bản. Giai đoạn hai - đọc bề mặt cũng giúp độc giả khi họ đọc ở giai đoạn hai của cấp độ đọc phân tích. Trong giai đoạn hai, trẻ được học các kỹ năng cơ bản như sử dụng ngữ cảnh, hay các gợi ý về nghĩa và các âm đầu của từ.