Trên thực tế có mỗi liên hệ mật thiết giữa cơ chế của sự hài hước và cơ chế của tư duy mới lạ. Thông thường trong một cuộc họp kinh doanh, mọi người cho rằng không nên để tình cảm chen vào những quyết định quan trọng. Khả năng trực giác cũng đóng góp một phần quan trọng trong những sự việc không có ranh giới rõ ràng.
Theo cách này, sự khích động buộc chúng ta thoát ra ngoài sự nhìn nhận vấn đề một cách thông thường. Nó đặt ra những luật ứng xử mà mọi người bắt buộc phải tuân theo. Từ «sáng tạo» là một từ đa nghĩa trong Tiếng Anh, do đó đôi khi nó tạo nên những sự nhầm lẫn.
Chiếc áo sơ mi vàng là luật bắt buộc của những người muốn chơi trò được thăng chức và mọi người đều biết điều này. Chúng ta có thể tăng giờ làm thêm hoặc tuyển thêm công nhân. Sự tiến hoá cũng là một lối tư duy phù hợp, và theo thuyết tiến hoá của Darwin thì sự sống dành cho những loài biết thích nghi nhất, và trong tư duy thì sự sống chỉ dành cho những ý tưởng phù hợp nhất.
Một người sử dụng chiếc mũ xanh tư duy có thể đưa ra những ý tưởng “điên rồ” vì chiếc mũ xanh cho phép họ làm điều đó. Đó cũng là người khởi đầu cho việc nêu ra những ý tưởng trong các cuộc họp. Tuy nhiên, chiếc mũ vàng tư duy và chiếc mũ xanh tư duy lại là 2 chiếc mũ tư duy khác nhau.
Nhưng tại thời điểm khác có thể cả hai cái nhìn đều mâu thuẫn nhau. Tư duy mũ xanh đảm bảo rằng luật của cuộc chơi phải được giám sát. Ở phần trước, tôi đã đề cập đến vai trò của khả năng nhìn nhận và những mưo ước của lối tư duy mũ vàng.
Trong suốt thời gian cuộc họp, chiếc mũ xanh là chiếc mũ giúp bảo vệ các nguyên tắc và đảm bảo rằng mọi người sử dụng chiếc mũ phù hợp với nội dung thảo luận. Sự thể hiện cảm xúc cũng tuỳ thuộc vào nền văn hoá. Siemen là một trong những tập đoàn lớn nhất châu u với lợi nhuận hàng năm trên 60 tỷ đo la và đội ngũ hơn 400.
Việc chúng ta có được những suy nghĩ tích cực hay không hoàn toàn là ở sự chọn lựa của chúng ta. Trong lĩnh vực hội hoạ thì đây là một khái niệm khó xác định. Chiếc mũ được sử dụng để biểu thị lối tư duy, và bạn phải tuân theo lối tư duy đó.
Chúng ta sử dụng khả năng trực giác trong những tình huống như thế nào? Giai đoạn đầu tiên của sự tìm kiếm, chúng ta có thể sử dụng chiếc mũ trắng tư duy: “hãy xem xét kỹ lưỡng những cách tiếp cận thường sử dụng để giải quyết những tình huống tương tự như vậy”. Trong thực tế, những nhận xét được đưa ra bởi chiếc mũ vàng có thể được nhìn nhận theo quan điểm chiếc mũ đen như một thách thức với lời nhận xét về tình hình kinh doanh mỹ phẩm: «điều mà anh nói không thực sự chính xác bởi nếu xét trong lĩnh vực kinh doanh khách sạn thì…»
… Hiện tại thì những qui định của toà nhà không cho phép chúng ta làm điều đó. Chiếc mũ xanh lá cây được sử dụng lúc này để tạo nên những khái niệm mới. … Chúng ta nên bắt đầu bằng cách phác hoạ những khu vực tán thành, những khu vực không tán thành và những khu vực chẳng liên quan đến tranh cãi này.
Chiếc mũ xanh tư duy là công cụ thúc đẩy mọi người một cách nhân tạo. Những ý kiến mang tính xây dựng rất phù hợp với lối tư duy chiếc mũ vàng bởi vì những ý kiến xây dựng là sự biểu đạt của một thái độ chắc chắn. Ví như sự phán xét ở toà án, ban bồi thẩm đôi lúc không thống nhất được quan điểm với nhau, dù với bất kỳ chứng cứ gì.