Tuy vậy, chớ tình yêu chan chưá trong nếp sống của họ đối với bạn đời của mình. Nhưng ở thời nầy trong nhiều gia đình vợ đúng là oan gia tội báo. Ai hỏi gì thì nói vừa đủ rồi thôi.
Nhưng xét về góc cạnh xã hội loài người, về người họ cộng tác với phái yếu để làm dụng cụ thánh cho Tạo hóa trong sự truyền bá nhân loại. Không mấy lần thầy giáo cho điểm mà họ hài lòng. Bàn viết của họ thì đúng là tiệm tạp hóa của Hoa kiều.
Ta có quyền và nên thưởng thức nghệ thuật. Quả thật tình yêu theo kinh thánh nói mạnh như sự chết, nó chi phối hết mọi hạng người, kể cả kẻ khùng khịu. Về đường xã giao với kẻ ngoài đối tượng yêu của họ, họ tỏ ra nhàm chán qua loa.
Một số bạn trai, đáng thương hại, lúc nào tuổi dậy thì có thứ mồ hôi bay mùi khó chịu. Khi có tâm giao lãng mạn bạn trai khó làm việc, học hành ở xa bạn mình. Có biết bao nhiêu trường hợp, người lớn tưởng bạn trai thiếu niên có mắt mà không thấy.
Người bạn trai tự nhiên có xu hướng mở cửa lòng, ký thác tâm sự. Càng lớn tuổi càng được giáo dục chu đáo, lý trí họ sẽ lanh lợi trong việc sưu tầm chân lý. Họ đang mơ vọng rồi chờ đợi, bỗng buồn chán đến vì họ không biết mình đợi cái gì, thỉnh thoảng sao nghe lòng lâng lâng.
Ơû thời nầy, sự tự do được quá đề cao. Tâm hồn họ không để họ sống trong hiện tại mà xô đẩy họ vào những mơ tưởng đâu đâu. tính cao cả mà khô lạc nầy, bạn trai có ngay từ lúc ấu thời và suốt quãng đường đời.
Bởi đầu óc siêu thoát họ thấy cách chung cuộc đời là ảo mộng, giả dối, không có cái gì đáng tha thiết. Người ta không nên để thanh niên đi tìm biết những vấn đề tâm sinh lý liên hệ mật thiết với bản thân, gia đình, quốc gia trong những sách báo hay ở các bạn bè xấu. Nếu ngày ưa có một Monica ngày đêm cầu nguyện cho một Augustin trụy lạc trở về chánh lộ, có một Charles IV vua Hung Gia Lợi trên tử sàng thầm thì xin Thượng đế: Lạy Chúa, xin người hãy cất mạng sống các con của con hơn là để chúng phạm một tội trọng phản nghịch Người, nếu có những song thân như vậy thì tôi ước mong ngày nay được nhiều bà mẹ biết giúp con cái sống thanh khiết khi chúng còn trong quyền kiểm soát của mình.
Vả lại lố bịch quá có lợi gì. Giải thích cho họ thấy lý do nào có vũ trụ và nhân sinh. Rất tiếc, nền giáo dục ngày xưa thích bắt tuổi trẻ học thuộc lòng nhân chi sơtính bổn thiện bỏ quên tập óc phán đoán mà nền giáo dục ngày nay cũng không hơn gì lắm.
Nếu khi ai hỏi về đời sống uyên ương của cha mẹ, người bạn trai e thẹn khó nói, bỏ lãng thế nào, thì họ cũng có những thái độ ấy khi bàn vấn đề nam nữ với người trong gia đình. Chắc bạn để ý nhiều cháu trai trong gia đình cho sự ngủ là một sự sung sướng. Theo Ernest Psichari chỉ có một nguyên nhân làm cho vô tín ngưỡng là vô luân lý.
Nếu xét cho kỹ thì cách chung cha có công hơn mẹ sau ngày đứa trẻ ra đời. Trong cơn say yêu, họ viết cho sạch suối lòng, để tâm cảm ái yêu, nghi kỵ, lo lắng, săn sớm, lạnh lạt v. Họ tợ con cáo già đi giao thiệp, ngọt dịu khai thác tâm sự thiên hạ rồi sau đem ra cười ngạo, chỉ trích, thưa mét.