Sự thay đổi đích thực xảy ra ở bên trong, chứ không ở bên ngoài. Hãy bắt đầu lắng nghe tiếng nói trong đầu bạn thường xuyên hơn. Sự hiểu biết như thế là tới cần thiết bởi vì trừ phi bạn biết cách nhận thức ra được cái giả lập vốn là hư ngụy – chứ không phải là bạn – thì không thể nào có được sự chuyển hóa lâu dài, và bạn sẽ luôn luôn kết thúc bằng việc thu mình lại để rúc vào ảo tưởng và vào một dạng đau khổ nào đó.
Một trong những tư tưởng vĩ đại nhất xuất phát từ bộ môn vật lý học hiện đại là quan điểm về tính đồng nhất giữa chủ thể quan sát và đối tượng quan sát: Người tiến hành cuộc thí nghiệm – tức là ý thức đứng ra quan sát – không thể tách biệt khỏi các hiện tượng được quan sát, và một cách quan sát khác sẽ khiến cho các hiện tượng được quan sát hành xử khác hẳn đi. Và bất kỳ kế hoạch cũng như nỗ lực hướng đến một mục tiêu nhất định nào cũng được thực hiện trong hiện tại. nhưng phải chăng cái khuôn mẫu tâm trí đó chính là con người cô ấy? Phải chăng nó chính là cái tôi của cô ấy? cá tính đích thực của cô ấy có được hìh thành từ quá khứ không? Hãy hướng dẫn cho cô bạn ấy cách hiện trú để quan sát ở phía sau các ý nghĩ và tình cảm của cô.
Một tu sĩ Phật Giáo có lần nói với tôi: “Mọi điều tôi học hỏi được trong 20 năm làm tu sĩ có thể tóm tắt trong một câu: “Tất cả mọi thứ sinh ra rồi mất đi”. Làm sao như thế được? Nó cũng không đột ngột biến thành căm ghét, và niềm vui đích thực cũng không biến thành đau khổ? Như đã nói, thậm chí trước khi tỏ ngộ – trước khi tự giải thoát khỏi tâm trí của mình – bạn có thể thoáng thấy niềm vui đích thực, tình yêu đích thực, hay thoáng thấy sự thanh thản nội tại sâu sắc tuy tĩnh lặng mà sống động rực rỡ. Có thể sau này hạt giống đã gieo khi đọc nó sẽ hòa nhập vào hạt giống giác ngộ mà mỗi con người chúng ta đều mang sẵn bên trong mình, rồi đột nhiên hạt giống ấy sẽ nẩy mầm tươi tốt bên trong họ.
Nếu xem nó là một thực thể vô hình đúng nghĩa, thì bạn đã tiến đến khá gần sự thật. Vì vậy, khi nào mối quan hệ của bạn không được êm xuôi, khi nào nó mang lại sự “quẩn trí” cho bạn và người bạn yêu, bạn hãy bằng lòng với sự thay thế ấy. Nhưng trước hết không nên để cho sự đói khát và nạn đói xảy ra.
Hơn 2500 năm qua, các Phật tử đều thuộc nằm lòng câu: “Sắc tức là không, không tức là Sắc” trong tâm kinh, một trong các kinh điển cổ xưa nối tiếng nhất của Phật giáo. Một cánh cổng khác dẫn vào cõi Bất thị hiện được kiến tạo nhờ ngưng dứt dòng suy nghĩ. Nó là lãnh địa tĩnh lặng và an bình sâu thẳm, nhưng cũng ngập tràn niềm vui và vô cùng sinh động.
Khi bạn sống trong sự chấp nhận hoàn toàn cái đang là, đó là lúc kết thúc toàn bộ bi kịch trong cuộc đời bạn. Lối thiền định này được gọi là: Hãy chết trước khi bạn trút hơi thở sau cùng. Trong cái tĩnh lặng hiện trú của mình, bạn có thể cảm nhận được cái thực tại vô tướng và phi thời gian của chính mình như là sự sống bất thị hiện ban phát sinh khí cho thân xác của bạn.
Cùng với chiều kích phi thời gian, ở bạn nảy sinh một dạng tri kiến khác hẳn, dạng tri kiến không “giết đi” cái linh hồn sinh sống bên trong mọi tạo vật. Tuy nhiên, trạng thái mê muội bình thường lúc ban sơ có thể không dễ dàng phân biệt được, bởi vì nó rất bình thường. Nếu phụ nữ vẫn còn khư khư bám lấy sự giận dữ, phẫn nộ, hay lên án, người ấy sẽ bám chặt vào cái quầng đau khổ của mình.
Hậu quả là các động cơ để “hành động” thường lệ của tự ngã hư ngụy – tức là sợ hãi, tham lam, háo thắng, tự biên minh hay tìm cách nuôi dưỡng cảm thức tải tạo về cái tôi – sẽ ngừng tác động. Đây không phải là loại chờ đợi bồn chồn hay nhàm chán thường thấy, vốn là sự chối bỏ khoảnh khắc hiện tại mà tôi đã nói đến trước đây. Chỉ cần ý thức mạnh mẽ về khoảnh khắc hiện tại.
Trạng thái ý thức của bạn lúc ấy sẽ không còn bị chi phối bởi các điều kiện bên ngoài nữa. Thời gian và tâm trí thực sự là hai khái niệm bất khả phân ly. Những xúc cảm khác có thể khó lòng gọi tên hơn nhiều.
Dĩ nhiên, nó cũng sẽ chuyển hóa cách cư xử trong cuộc sống bên ngoài của bạn, các mối quan hệ của bạn, và vân vân. Nếu người ấy sẵn sàng, y sẽ đi qua cánh cửa mà bạn đã mở ra cho y để hội diện với bạn trong trạng thái đó. Lúc ấy bạn sẽ hoặc hoàn toàn không phản ứng hoặc có thể phản ứng, nhưng phản ứng này được thực hiện trong vòng tỉnh táo, được xem chừng và cho phép.